Barbakan, istinat duvarı gibi derin kazıların arkasındaki toprağın, özellikle yağmur ve kar yağışı sonrası toplanan suyun duvara zarar vermeden tahliyesini sağlamak amacıyla duvar içerisine bırakılan deliklere verilen isimdir.
Yapının arkasında su birikmesi betonarmede bozulmalar ve deformasyon olmasına neden olabilir. Bu tarz yapılar derin yapılmaları nedeniyle arkasında bulunan toprak yapıya ekstra yük getireceğinden yıkılmasına neden olabilir.
Barbakanlar yapının türüne göre delikler bırakılarak yapılabileceği gibi barbakan boruları yerleştirilerek de yapılabilir. Barbakan borusu kullanılacak ise bu yapı inşa edilirken yerleştirilmesi gerekir.
Barbakan Nasıl Yapılır?
Barbakanlar, binanın boyutlarına ve arkasındaki zeminin özelliklerine göre belirli aralıklarla yatay ve dikey olarak yerleştirilir. Suyu barbakana yönlendirmek ve deliklerin kapanmasını önlemek için barbakanların arkasına iri taneli agregalar yerleştirilir. Ayrıca barbakanların uçlarına toprak ve agreganın akmasını önlemek için bir file çekilir.
Barbakanlardan akan suyun yapıyı ıslatmasını önlemek için barbakan boruları duvardan biraz öne çekilmelidir. Barbakan boruları yerine delik bırakılmak isteniyorsa çörten uygulanmalıdır.
Binalarda 20 cm, 50 cm, 100 cm gibi çeşitli çaplarda barbakan boruları kullanılabilir. Bu çaplar yapının özelliğine ve zemine göre değişmektedir. Barbakan borusunun çapı küçük olduğunda, borunun tıkanma riski artar. Ayrıca borunun çapı büyük olduğunda hayvanlar için bir barınak haline gelebilir. Bu tür durumların önüne geçmek için boru ağzına tel örgü ve file gibi uygulamalar yapılabilir.
Sıkça rastlanan uygulamalarda; 10 cm çapında boruların kullanıldığı, öne doğru %5 civarı bir eğimle verilmek suretiyle yatayda 3 veya 4 metrede bir, düşeyde ise 3 metrede bir olmak üzere barbakan yerleşiminin yapıldığı görülmektedir.
